Mooie kleuren, zoete geuren en als het meezit een bescheiden fruitoogst; dat maakt citrusboompjes op zich al leuk. Maar deze mediterrane beauty’s blijven ook nog eens groen, zodat u er het hele jaar door plezier van heeft.

Onder citrusboompjes verstaan we de kuipplanten mandarijn, citroen, limoen, sinaasappel, kumquat en grapefruit. Ze zien er steeds net even iets anders uit, maar hebben wel allemaal een stevige stam met daarop een groene kroon. Bovendien krijgen ze allemaal overweldigende bloesems, staan ze graag warm en zonnig en geven ze uw terras of balkon een vleugje vakantiegevoel. 

Mandarijn, citroen, limoen, sinaasappel, kumquat en grapefruit 

De Citrofortunella microcarpa (kamersinaasappel) is een kruising tussen de geslachten citrus en fortunella. Andere citrussoorten zijn Citrus limon (citroen), Citrus reticulata (mandarijn), Citrus sinensis (sinaasappel) en het geslacht fortunella (kumquat) met daarin de soorten Fortunelle japonica (kleine ronde vruchtjes) en Fortunella margarita (ovale, oranje vruchten). U komt de planten in verschillende maten tegen, van kleine tafelexemplaren tot flinke sinaasappelboompjes. 

Verzorging citrusboompjes

Citrusboompjes houden van een lichte, zonnige standplaats, matig water en regelmatig wat mest. Met hun voorliefde voor een beetje zure grond, kunt u potgrond mengen met wat tuinturf. Om voldoende vruchten te krijgen kunt u de bloemen zelf met duim of penseel bevruchten. Het duurt ongeveer een jaar voordat de vruchten rijp zijn. Qua standplaats kunt u de planten vanaf half maart tot oktober buiten neerzetten in de volle zon, maar laat ze in de eerste weken wel wennen aan de zon in verband met verbranding. In oktober kunt u de boompjes naar binnen halen om ze daar te laten overwinteren. 

Snoeitips

Citrusboompjes kunnen op een stammetje staan of als struikje groeien. Om de planten gezond en groeiend te houden is snoeien in het voorjaar het beste. Na de snoei zal de plant meer scheuten maken, maar het duurt dan weer even voor hij gaat bloeien en vruchten vormt. Beperk het snoeien daarom alleen om de vorm van de plant aan te passen of om wilde scheuten weg te knippen. Knip de zijschuiten van een stam wel weg om zo een mooi stammetje te behouden. 

Meer informatie over citrusboompjes en andere tuinplanten vindt u op Mooiwatplantendoen.nl.

Tuinplant van de Maand 

Citrusboompjes (Citrofortunella) staan in maart als Tuinplant van de Maand in de spotlights. ‘Tuinplant van de Maand’ is een initiatief van Mooiwatplantendoen.nl. Kwekers en groenspecialisten uit de sierteeltsector selecteren op verzoek van Mooiwatplantendoen.nl maandelijks een tuinplant met als doel de consument te inspireren en te enthousiasmeren. Een tuin is namelijk geen tuin zonder planten.

Verklaar de winter voorbij en maak een lentefrisse start voor een bloeiend en groeiend nieuw tuinseizoen. Tijd om de handen weer lekker uit de mouwen te steken! In ons tuincentrum in %locations% vind je alles wat je nodig hebt, van verse (pot)aarde en mest tot vroege bloeiers en snoeigereedschap.

Tips voor het nieuwe tuinseizoen

• Knip afgestorven stengels en plantdelen weg en verwijder ook lelijk blad van de kerstroos (Helleborus)
• Verwijder mossen van het terras en algen en blad uit de vijver
• Snoei hertshooi (Hypericum), vlinderstruik (Buddleja), rozen (met uitzondering van de eenmalig bloeiende soorten), laatbloeiende clematis en de hortensia ‘Annabelle’ en geef deze meteen (speciale) mest. Tip: Snoei de ‘Annabelle’ niet te kort terug, dat voorkomt dat de bloemen topzwaar worden en op de grond gaan hangen
• Verspreid verse aarde en compost over borders, bakken en potten
• Controleer of er klompjes geleiachtige bolletjes in de aarde van de buitenpotten zitten: dit zijn slakkeneitjes!
• Begin met het wegvangen van slakken
• Verspreid turf aan de voet van struiken die van zure grond houden, zoals azalea’s, rodondendrons, heide, Pieris en Skimmia
• Maak lege potten en bakken schoon en vul deze met voorjaarsbloeiers, zoals violen, vergeet-mij-nietjes en primula’s
• Verpot kuip- en kamerplanten
• Plant vroegbloeiers als akelei, gebroken hartje (Dicentra), longkruid (Pulmonaria) en wildemanskruid (Pulsatilla) op lege plekken in de border
• Het is ook een goede tijd om rozen en bessenstruiken te planten
• Bind de ranken van klimplanten, zoals kamperfoelie, clematis en klimroos, vast
• Maai en bemest het gazon
• Maak het tuinmeubilair schoon en verf of beits het indien nodig

Maart is dé maand om rozen te snoeien. Veel mensen denken dat dit heel ingewikkeld is, of zijn bang dat ze de plant zó drastisch kortwieken, dat ’ie het niet overleeft. Maar snoeien doet bloeien, dus pak een scherpe en schone snoeischaar en ga aan de slag.

Struikrozen

Snoei de dikke takken terug tot 10 tot 15 centimeter boven de grond, zo’n centimeter boven een naar buiten gericht oog (zo’n uitstekend puntje). Dit oog zal snel uitlopen en een nieuwe tak vormen. Snoei alle iele, dunne takjes weg, want die zullen geen bloemknoppen vormen.

Stamrozen

Eigenlijk snoei je deze op dezelfde manier als struikrozen, alleen snoei je de dikke takken niet terug tot op 15 centimeter boven de grond, maar tot circa 15 centimeter van het ‘oculatiepunt’, waar alle takken uit de stam ontspruiten. Bij heel dikke, stevige takken snoei je alleen de vertakkingen terug.

Klimrozen

Een klimroos hoef je de eerste twee jaar niet te snoeien. Daarna knip je alle zijtakken van de hoofdtakken terug tot op circa 3 centimeter. Laat altijd één oog aan de zijtak zitten. Leid de hoofdtakken zo veel mogelijk horizontaal tegen muur, schutting of pergola, dat stimuleert het uitlopen van de zijtakken die de bloemknoppen vormen.

Hoe snoei je rozen?

• Snoei niet als het vriest of als er strenge vorst verwacht wordt
• Eenmalig bloeiende rozen (dus rozen die niet het hele seizoen doorbloeien, maar alleen in juni rijk bloeien) snoei je niet nu, maar na de bloei
• Vergeet niet goede tuinhandschoenen aan te trekken, want je kunt je handen en polsen behoorlijk openhalen aan de rozendoorns, en trek ook een jas met een gladde buitenkant aan, zodat de doorns er niet in blijven haken
• Geef de rozen meteen wat speciale rozenmest
• Veel rozen vormen in de loop van het bloeiseizoen ‘wilde scheuten’ die naast de plant uit de grond omhoog komen. Dit zijn iele, lichtgroene en snelgroeiende takken die de plant alleen maar energie kosten. Snoei die dus zo laag mogelijk weg. Dit geldt niet voor jonge scheuten die ook uit de grond komen, maar die steviger en in het begin vaak rood gekleurd zijn. Deze leveren namelijk wel weer mooie bloemen
• Maart is ook een goede maand om rozen te planten

We hadden het eerder op deze site al over het snoeien van rozen. Maar er zijn nog veel meer mooie tuinplanten en struiken die enorm opknappen van een goede snoeibeurt in maart. Aarzel dus niet en zet op een droge en vorstvrije dag de – schone en scherpe – schaar erin!

Laatbloeiende clematis

Er zijn clematissen die nu al knoppen hebben die op springen staan, dus die laat je ongemoeid. Maar alle bosranken die in de zomer bloeien, zoals de Clematis viticella en Clematis orientalis, kun je nu terugsnoeien tot zo’n 30 centimeter boven de grond, vlak boven een paar bladknopjes. Ze maken dan weer krachtige uitlopers en nieuwe grondscheuten die deze zomer gaan bloeien.

Lavendel, salie, kerrieplant en heiligenbloem

Deze kruidachtige gewassen zijn vorstgevoelig, dus snoei ze zo tussen half maart en half april, als er weinig kans meer is op strenge nachtvorst. Snoei ze lichtjes in vorm en nooit tot op het kale hout, want dan lopen ze meestal niet meer uit. De heiligenbloem (Santolina) kun je iets verder inkorten; met zo’n een derde.

Pluimhortensia (Hydrangea paniculata) en hortensia ‘Annabelle’

Deze kun je nu diep terugsnoeien tot zo’n 25 centimeter boven de grond, want deze hortensia’s bloeien op het nieuwe hout. Zakte de ‘Annabelle’ afgelopen jaar wel erg diep tot op de grond door het gewicht van de enorme witte bloemen? Snoei hem dan iets minder ver terug. Dan vormt de struik iets kleinere bloemen en stevigere takken. 

Vlinderstruik (Buddleja)

Wees niet kleinzerig, maar knip alle takken terug tot op twee bladparen, want de struik bloeit op het nieuwe hout.

Klimop, coniferen en taxushagen

De klimop en coniferen kun je nu fatsoeneren door uitstekende ranken en takken af te knippen. Een verouderde taxushaag kun je nu prima flink terugsnoeien, zelfs tot op het kale hout. Gebruik voor dikkere takken een takkenschaar of een snoeizaag. Een jonge haag snoei je lichtjes in vorm. Snoei een taxushaag altijd van beide zijden licht taps toelopend naar boven, zodat alle takken – de iets breder gelaten, onderste incluis – genoeg zonlicht vangen.

Rol je mouwen maar op, want het moestuinseizoen kan weer beginnen! Een goed begin is het halve werk, dus zorg er nu voor dat je straks volop kunt oogsten en kunt genieten van lekkers uit eigen tuin – of van eigen balkon.

1. Maak de grond klaar om te zaaien en te planten. Verwijder afgestorven planten en onkruid, schoffel en spit de grond eventueel goed om en verspreid organische meststoffen, zoals gedroogde koemestkorrels. Plaats plastic tunneltjes of dek de grond af met doorzichtig plastic, om de aarde droog te houden en sneller te laten opwarmen.
2. Kijk in ons tuincentrum in %locations% naar speciale moestuingrond en -voeding, verhoogde kweekbakken, kweekkasjes en vierkante-meterbakken.
3. Zaaien maar! Je kunt nu, mits de grond niet te koud en te nat is, al heel veel ter plekke zaaien: doperwtjes, kapucijners, peultjes, prei, raapstelen, radijs, rapen, snijbiet, spinazie, spruitjes en wortels.
4. Plant of poot aardappels, uien, sjalotten en prei en plant bessenstruiken als je daar plek voor hebt. 
5. Zaai in de vensterbank artisjok, aubergine, courgette, basilicum, komkommer, paprika’s en pepers voor.
6. Houd voor de zekerheid vliesdoek en cloches bij de hand om de jonge gewassen tegen nachtvorst te beschermen. Houd ook slakken in de gaten en op afstand met koperringen, fijngemalen eierschalen, koffiedik, schelpen, grind of split.

Op verzoek van Mooiwatplantendoen.nl heeft een vakjury de Balkonplant van het Jaar 2017 bepaald. Diverse zomerbloeiers zijn beoordeeld op criteria als passend in trends, bloei en gemak.  De winnaar: hangbegonia. “Van ouderwetsheid is geen sprake. De hangbegonia is helemaal van nu en kent tegenwoordig een enorme variatie van kleuren en soorten die de hele zomer doorbloeien. De plant is voor iedereen, ook voor de beginnende tuinier. En wie eenmaal een begonia op balkon heeft, krijgt geheid de smaak te pakken om nog meer bloeiende planten buiten te zetten,” aldus het juryrapport.

Waterval

De ‘familie Begonia’ bestaat momenteel uit zo’n 1.000 soorten waarvan de hangbegonia wellicht de minst bekende is. De bloemkleuren variëren van oranje tot roze en van geel tot wit. En ook de bloemvorm kent een grote verscheidenheid: van rond tot spitsvormig. Kenmerkend voor alle soorten is de hangende groeiwijze, waardoor deze begonia ideaal is om toe te passen in hanging baskets of in balkonbakken. De plant zorgt voor een waterval aan bloemen.

Verzorging

De hangbegonia staat garant voor een rijke en lange bloei. De belangrijkste verzorgingtips:

• Plek: licht of halfschaduw (liever niet in de volle zon) 
• Water: regelmatig watergeven, zorg dat de grond niet uitdroogt 
• Voeding: voeg eens per twee weken een scheutje plantenvoeding toe aan het gietwater 
• Verwijder uitgebloeide bloemen, zodat de hangbegonia snel weer nieuwe knoppen gaat vormen

Het voorjaar is een goede tijd om eens met kritische blik naar de tuin te kijken. Wat heeft afgelopen jaar naar hartenlust gebloeid en welke planten lieten het wat afweten? Vaste planten die al jaren in de tuin staan worden op een gegeven ogenblik gewoon oud, waardoor ze minder goed floreren. Geen nood, want je kunt ze nu een opfrisbeurt geven. Tegelijkertijd houd je door ze te splitsen, delen of scheuren meer planten over en is de kans groot dat je ze nog eens kunt ‘delen’: cadeau doen aan een andere tuinliefhebber.

Splitsen, delen en scheuren maar

Planten verjongen door ze uit de grond te halen en er meerdere kleine kluiten van te maken kun je zowel in het vroege voorjaar als in het najaar doen. De periode van circa eind maart tot eind april is de beste tijd, omdat de verse nakomelingen dan genoeg tijd hebben om te wortelen en uit te lopen voordat de winter weer invalt. Afhankelijk van het soort plant splits, deel of scheur je de moederkluit die je voorzichtig uit de grond schept. Schud eerst zo veel mogelijk losse aarde van de kluit en bekijk dan of je de plant met de hand kunt scheuren of delen of dat je er een schep, spitvork of snoeischaar bij nodig hebt – dan spreek je doorgaans van splitsen.

Stappenplan

• Splits, deel of scheur geen planten die bloeien of volop in knop zitten. Verder kun je vrijwel alle polvormige vaste planten en siergrassen op deze manier een verjongingskuur geven.
• Schep de plant met een spitvork of schep uit de grond. Doe dit zo ruim mogelijk, zodat de kluit intact blijft en de wortels zo min mogelijk beschadigd worden.
• Schud de wortelkluit uit zodat je de wortels en groeipunten goed ziet.
• Deel de kluit met de hand, een snoeischaar of schep vervolgens in twee of meer stukken.
• Verwijder dode wortels, onkruidwortels en -kiemen en het hart van de plant, het oudste deel.
• Plant alleen de stukken terug met duidelijk zichtbare groeipunten of worteluitlopers. Maak voor elke plant een ruim plantgat, vul dit met verse grond en plant de plant even diep als de moederplant. Geef meteen water.
• Geef bij droog weer de eerste drie weken regelmatig water.

Extra tips

• Planten die je makkelijk met de hand kunt delen of scheuren zijn onder andere purperklokje (Heuchera), elfenbloem (Epimedium) en de meeste vast geraniums.
• Planten die je met een snoeischaar, schep of spitvork splitst zijn onder andere aster, hosta, phlox, hemelsleutel (Sedum spectabile), vuurpijl (Kniphofia) en polvormende siergrassen als lampenpoetsersgras (Pennisetum).
• Houtachtige struikjes en kruiden, zoals buxus, muurbloem (Erysimum) en lavendel, kun je niet op deze manier verjongen.
   

De winter stelde tot nu toe niet veel voor – wéér geen witte kerst. Maar er kan altijd nog een strenge vorstperiode komen, dus houdt zeker het weerbericht in de gaten en noppenfolie, vliesdoek of rietmatten bij de hand om vorstgevoelige planten mee te beschermen. Wat kunnen in de tuin nog meer doen op een korte januaridag?

• Voor wat kleur in deze donkere periode kun je in ons tuincentrum in %locations% nu al potten en bakken met bloeiende narcissen, hyacinten en blauwe druifjes voor in huis of op de tuintafel kopen
• Plant, zolang het niet vriest, een bessenstruik of fruitboom
• Neem, zolang het niet vriest, winterstekken van Chinees klokje (Forsythia), sering, bruidsbloem (Deutzia), wilg (Salix) en bessenstruiken (Ribes)
• Knot wilgen en snoei kale struiken en bomen, appel- en perenbomen en dak- en parasolbomen. Doe dit op een vorstvrije, droge dag
• Verwijder onkruid als zwenkgrasjes en paardenbloemen. Die zijn nu goed te herkennen en makkelijk weg te halen
• Verwijder mos en algen van paden en terras
• Kijk kuipplanten en gestekte potplanten als potgeraniums in de winterberging regelmatig na; laat ze niet uitdrogen en laat ze af en toe even luchten door een raam of deur open te zetten
• Maak alvast zaaibakken en -potjes schoon. Doe dat ook met tuingereedschap als je dat nog niet gedaan hebt
• Installeer een gereedschapsrek in de garage of schuur, zodat je niet steeds hoeft te zoeken naar de snoeischaar of onkruidsteker
• Leg een terras, tuinpad of tuinverlichting aan nu de planten in rust zijn
• Strooi bij gladheid zand in plaats van zout, want het zout komt in de grond terecht en is schadelijk voor de planten
• De vogels hebben dankzij het zachte weer niet veel bijvoeding nodig, maar hang toch af en toe iets lekkers voor ze op, om van hun vrolijke gespartel en gekwetter te kunnen genieten

Het klinkt vreemd, stekken in de winter. Maar het kan wel, alleen neem je geen stekken van vaste planten, maar van kale (bessen)struiken. Neem alleen stekken tijdens een droge, vorstvrije periode en gebruik altijd een schone, scherpe snoeischaar.              

Stappenplan

1. Kies potlood-dikke, eenjarige scheuten
2. Houd een lengte van 20-30 cm per stek aan. Van lange scheuten kun je meerdere stekken maken
3. Knip de onderkant schuin onder een knop af
4. Knip de bovenkant recht boven een knop af
5. Steek de stekken in de koude bak of op een beschutte plek in de tuin voor twee derde deel in zandgrond of voor een derde deel in veengrond
6. Geef een klein beetje water
7. Bescherm de stekken bij strenge, aanhoudende vorst met stro, droog blad of een rietmat
8. Plant de stekken in maart- april op hun definitieve plek en geef overtollige exemplaren aan een andere tuinliefhebber cadeau

Struiken die je nu kunt stekken  

• Blaasspirea of sneeuwbalspirea (Physocarpus)
• Bruidsbloem (Deutzia)
• Hertshooi (Hypericum)
• Kornoelje (Cornus)
• Liguster
• Ribes (kruisbes, aalbes, rode bes)
• Sierbraam (Rubus)
• Sneeuwbal (Viburnum)
• Weigelia
• Vlier (Sambucus)
• Vlinderstruik (Buddleja)

Wie in oktober, november vorig jaar bollen in de tuin of in potten op het balkon heeft geplant kijkt vast al reikhalzend uit naar de eerste groene puntjes die boven de grond uitkomen. Maar op zaterdag 21 januari 2017 wordt met Nationale Tulpendag alvast de aftrap voor het nieuwe seizoen van snijtulpen gevierd. Met een bosje tulpen haal je nu al het voorjaar in huis!

Tulpen uit Amsterdam

Vanaf de derde zaterdag in januari tot eind april (ongeveer 100 dagen lang) is de Hollandse tulp in het hele land volop verkrijgbaar in meer dan duizend verschillende soorten. Van knalgeel tot donkerpaars, van lelievormig tot gefranjerd en van tweekleurig tot dubbelbloemig. Op de Dam in Amsterdam leggen tulpenkwekers op 21 januari een gigantische pluktuin aan met zo’n 200.000 tulpen in verschillende kleuren. Het thema van de zesde editie van de Nationale Tulpendag is Dutch Design, dat ook tot uiting komt in het ontwerp van de pluktuin. Daarvan kan helaas maar kort worden genoten, want vanaf 13.00 uur mag iedereen hier gratis een bosje tulpen komen plukken en doorgaans is de bloemenzee dan tegen 16.30 uur compleet verdwenen.

Tulpentips

Op vaas bloeien tulpen relatief kort, meestal hooguit een week, maar omdat ze tussen 21 januari en eind april zo overvloedig voorradig zijn, kosten ze deze periode niet zo veel. Bovendien zijn ze ontzettend decoratief en fleuren ze de sombere wintermaanden enorm op. Zo zorg je ervoor dat je tulpen zo lang mogelijk meegaan:

• Rol de tulpen, voordat je ze op hun definitieve plek zet, eerst in een krant en laat ze op een koele plek minstens een uur in schoon water met snijbloemenvoedsel staan.
• Snij met een schoon en scherp mes het witte uiteinde van de steel schuin af en schik de bloemen in een schone vaas met schoon water en snijbloemenvoedsel.
• Tulpen groeien altijd door in een vaas; houd daar rekening mee bij de keuze van de vaas en de manier waarop je ze schikt of ze combineert met andere snijbloemen.
• Narcissen en tulpen gaan niet samen in een vaas, omdat narcissen een stof afscheiden die de houdbaarheid van de tulpen nadelig beïnvloedt.
• Zet de tulpen niet in de volle zon, niet naast of boven de verwarming of bij een schaal met fruit en op een tochtvrije plek. Zet ze indien mogelijk ’s avonds op een koelere plek. Als ze in de warme woonkamer blijven staan, raken ze eerder uitgebloeid.

Afgelopen najaar vergeten tulpenbollen te planten? Helaas, een vergeten zakje tulpen- of andere voorjaarsbollen dat je nu nog in de garage of schuur vindt kun je niet bewaren tot de volgende herfst. Voorjaarsbloeiende bloembollen moeten na aankoop vóór de eerstvolgende winter worden geplant, omdat ze jaarlijks een ontwikkeling door moeten maken die niet onderbroken mag worden.

Zelf groenten en kruiden kweken is ook anno 2017 nog mateloos populair. Het is leuk om te doen, goedkoop én supergezond, want je hebt altijd vers en onbespoten ‘groenvoer’ binnen handbereik en ook de werkzaamheden in de moestuin dragen bij aan een goede gezondheid. Of je het nu groot of klein wilt aanpakken, je kunt nu alvast een teeltplan voor komend moestuinseizoen maken. Een goed begin is immers het halve werk.

Vroege start

Vanaf eind januari kun je binnen in trays of potjes in de vensterbank al bietjes, ui, koolrabi, peterselie en zomerprei voorzaaien. Spinazie, snijsla, raapstelen, tuinbonen en vroege wortelen kun je vanaf eind januari in de koude bak in de tuin zaaien.
In februari kun je binnen of in een verwarmde kas artisjokken, selderie, pepers en kolen voorzaaien. Pastinaken, bonen en erwten kunnen dan al in een koude bak of onder een cloche in de tuin gezaaid worden.

Extra moestuintips

• Je kunt nu je zaaigoed al inslaan in ons tuincentrum in %locations%
• Verzamel alvast voldoende schone potten, trays en plantenlabels
• Zorg voor het zaaien en op een vorstvrije dag voor een goed afwaterende, onkruidvrije en fijngemaakte grond door te wieden en te harken. Breng ook een verse laag compost aan
• Onlangs verscheen de praktische gids Eigen groenten en kruiden, zaaien, kweken en oogsten met succes! Het staat boordevol handige tips en behandelt veertig bekende groenten, kruiden en een paar nuttige en/of eetbare bloemen die niet mogen ontbreken in een moestuin, inclusief zaai- en oogstkalender 

Onlangs vertelde dr. Hans Breeuwer, als bioloog verbonden aan de Universiteit van Amsterdam, op de radio over een baanbrekend experiment. Onderzoekers van de Oxford University in Engeland en het Tel-Hai College in Israël ontdekten dat planten ‘slimmer’ zijn dan we denken. De wortels van erwtenplantjes ‘kozen’ namelijk voor de grond waarin ze niet constant dezelfde (lage) hoeveelheid meststoffen kregen, maar waar ze kans maakten op een hogere dosering.

Groei, bloei en risicomanagement

Planten zijn levende organismen – dat weet iedereen. Geef ze grond, water en licht en ze groeien en bloeien. Ook reageren ze op snoei, door het vormen van nieuwe takken en knoppen. Maar ze kunnen blijkbaar dus zelfs aan ‘risicomanagement’ doen. De wetenschappers verdeelden de worteltjes van erwtenplantjes over twee potten met aarde. In de ene pot kregen ze regelmatig een kleine hoeveelheid mest, in de andere af en toe een flinke hoeveelheid mest. Wat bleek? De planten verkozen de pot waar ze kans maakten op de hogere dosering en vormden daar veel meer wortels. Planten zijn dus ‘slimmer’ dan we dachten.

Beweeglijke types

Voor mensen die van verrassende, beweeglijke planten houden hier een paar bekende en minder bekende aanraders:

• Zonnebloemen. Zoals bekend draaien deze met de zon mee, maar dat doen ze alleen in de groeifase, als hun bloemknoppen nog niet geopend zijn. Je kunt deze vrolijke zomerbloeiers in maart binnen voorzaaien en in april en mei buiten ter plekke in de tuin zaaien.
• Kruidje-roer-mij-niet (Mimosa pudica) is een kruidachtige, niet winterharde plant waarvan de bladstengel zich naar de stam draait en de fraaie geveerde blaadjes sluiten als je deze aanraakt of als ze door de wind geprikkeld worden. Na een paar minuten strekken de stengels zich weer en vouwen de bladeren zich weer open. Ook ’s nachts sluiten de blaadjes zich. De tropische plant bloeit in juli en augustus met paarse of roze bloempjes en is in onze contreien vooral geschikt als kas-, serre- of kamerplant.
• De venusvliegenval (Dionaea muscipula) is ook zo’n wonderlijke, exotische plant. Hij vangt kleine insecten en spinnen in de bladeren die uit twee delen bestaan en snel kunnen dichtklappen. Hij lokt zijn prooi door een zoete, nectarachtige substantie af te scheiden aan de randen van de bladeren. Tussen de twee bladhelften zijn per blad drie tot negen voelhaartjes aanwezig. Als een haartje binnen circa 20 seconden twee of meer keer wordt aangeraakt, klappen de bladeren dicht. De kamerplant groeit langzaam en gedijt het best als je hem vochtig houdt en van regenwater voorziet.
• Calathea’s zijn kamerplanten met groot, decoratief blad met de mooiste vormen, kleuren en patronen. Elke avond sluiten de bladeren zich met zacht geritsel, om zich bij de eerste zonnestralen weer open te vouwen.

In het weekend van 28 en 29 januari wordt in Nederland weer de Nationale Tuinvogeltelling gehouden, een initiatief van de Vogelbescherming. In België vindt gelijktijdig Het Grote Vogeltelweekend plaats, op initiatief van Natuurpunt. Hoe meer mensen hieraan meedoen, hoe meer inzicht de Vogelbescherming en Natuurpunt krijgen over de stand van de verschillende soorten tuinvogels in Nederland en België. Het is leuk en leerzaam om te doen en je hoeft er maar een half uurtje voor uit te trekken.

Beschutting en voedsel

In de winter valt er in de tuin doorgaans weinig te beleven. Op het gefladder en gekwetter van allerlei vogels na dan. Want juist in de winter zoeken vogels beschutting en voedsel in onze tuinen. Daarom vindt de oproep om tuinvogels te tellen altijd in januari plaats. In 2016 werd in Nederland – net als het jaar ervoor – de huismus het meest gespot, gevolgd door de koolmees en de merel. De top drie in België was bijna hetzelfde, alleen werd daar de vink vaker geteld dan de merel.

Doe mee!

Meedoen is heel makkelijk. Tel op zaterdag 28 of zondag 29 januari een half uur lang de vogels in de tuin of op het balkon. Vogels die overvliegen tellen niet mee. Geef alleen het hoogste aantal door van een soort die je tegelijkertijd hebt gezien. Dus als je eerst twee koolmezen telt en even later zitten er vijf tegelijk, noteer dan ‘vijf koolmezen’. Je kunt je telling doorgeven via de speciale app ‘Tuinvogels’ (te downloaden via google play en de iTunes appstore) en via de websites www.tuinvogeltelling.nl en vogelweekend.natuurpunt.be.

Tips

• Vogels zijn ’s ochtends vroeg het meest actief, dan heb je dus de meeste kans op een enerverend half uurtje tellen en noteren.
• Zijn er zo veel vogels tegelijk dat je ze niet goed kunt tellen? Maak er een foto van met je smartphone.
• Heb je moeite met het herkennen van bepaalde vogels? Kijk bij ‘Tuinvogels’ op www.tuinvogeltelling.nl voor duidelijke afbeeldingen van de vijfentwintig meest voorkomende vogels.
• Lok vogels naar je tuin (en help ze de winter door) met vetbollen en goed gevulde voersilo’s en -tafels. In ons tuincentrum in %locations% vind je alle benodigdheden, van speciale (zoutloze) vogelpindakaas tot pindaslingers en strooivoer.

Manden, potten en bakken vol vroegbloeiende bollen, winterviolen, winterheide, kerstrozen (Helleborus), bessendragers als Gaultheria, Pernettya en Skimmia, en wintergroen als buxus en klimop, helpen de winterblues verjagen. Maar wil je meer imposante, vaste winterbloeiers in de tuin, kijk in ons tuincentrum in %locations% dan ook eens naar deze toppers.

1. Winterjasmijn
   De klimplant Jasminum nudiflorum is van december tot april overladen met sterk geurende, gele, stervormige bloemen op het ‘kale hout’, dus terwijl er nog geen blad aan de takken te bekennen is. Hij kan 3 meter hoog worden en houdt van kalkarme grond en een zonnige plek tegen een muur of schutting.
    
2. Toverhazelaar
   Er zijn tal van soorten Hamamelis. De struiken bloeien van december tot maart op het kale hout. Bovendien geuren de gele bloempjes van de Chinese en de Japanse toverhazelaar en verkleurt hun blad mooi in de herfst.
    
3. Japanse sierkers
   De Prunus subhirtella ‘Autumnalis’ groeit uit tot een kleine boom van zo’n 5 meter hoog. Hij bloeit van november tot maart met witroze bloempjes op het kale hout. Wanneer het vriest staat de bloei even stil, maar zodra de temperatuur weer boven nul graden Celsius komt vormt de Prunus weer nieuwe bloemknoppen.
    
4. Sneeuwbal
   Er zijn veel verschillende Viburnum-struiken. De Viburnum bodnantense bloeit met geurende lichtroze of donkerroze bloemschermen op het kale hout. De Viburnum tinus is wintergroen en bloeit wit of roze. De Viburnum tinus ‘Anvi’ bloeit rijkelijk van september tot april met roze-witte bloemen, waarna er blauwe bessen in komen.
    
5. Mahoniestruik
   De middelgrote struik Mahonia japonica is wintergroen en bloeit van december tot maart met heerlijk geurende, gele bloemen. Hij doet het goed in vrijwel alle soorten grond, mits deze maar goed waterdoorlatend is. Na de bloei vormen zich paars-blauwe bessen.

Kom kijken naar het aanbod winterbloeiers in ons tuincentrum in %locations% en vraag gerust om advies over standplaats, groei- en verzorgingswijze.

Met exclusieve palmen creëer je een prachtig jungalow gevoel en haal je tijdens de donkere dagen de zomer alvast een beetje naar je toe: paradise found! 

Dromen van verre streken 

Om te beginnen hebben ze groene schermen, uitwaaierende bladeren en sierlijke stammen. En dan daar bovenop nog eens prachtige namen als Cycas, Livistona, Caryota en Rhapis. Met een beetje fantasie droom je meteen van Afrika of Azië, gewoon bij je thuis. En als je er een goede band mee opbouwt, zijn het vrienden voor het leven, want deze palmen zijn echt blijvertjes, met de absolute paradijsfactor.  

Natuur op een voetstuk 

Exclusieve palmen passen uitstekend in de woontrend waarin levend indoor groen steeds belangrijker wordt als oase om je in terug te trekken als de buitenwereld wat al te veel reuring biedt. De mooiste manier om dat harmonieuze te benadrukken is de planten letterlijk op een voetstuk te zetten of ze te combineren met symbolische elementen uit de natuur. Denk daarbij aan potten met houtsnijwerk of potten die zijn versierd met halfedelstenen.  

Bijzondere eigenschappen 

Exclusieve palmen zijn niet alleen een groen sieraad in huis, ze hebben ook wat extra's te bieden. Zo is Cycas een prima plant voor een beginnend palmliefhebber. Filtert Livistona relatief veel schadelijke stoffen uit de lucht zodat je huis een beter binnenklimaat krijgt. En zorgen ze allemaal voor een positieve invloed op de luchtvochtigheid.

Verzorging exclusieve palmen 

• Cycas heeft het op elke standplaats naar zijn zin, Livistona staat graag uit de zon en Caryota en Rhapis geven zelfs de voorkeur aan een schaduwrijke plek 
• Voor alle exclusieve palmen geldt dat ze niet graag droog staan, maar ook niet tegen een voetbad kunnen: een lichtvochtige kluit is ideaal. 
• Exclusieve palmen staan graag vrij. Als de punten nergens tegenaan komen, blijven ze mooi groen.  

Stamboom tot in de oertijd 

Exclusieve palmen behoren tot een familie van bijna 4000 soorten. Het zijn planten die al heel lang op aarde groeien, de oudste gevonden resten zijn zo'n 40 miljoen jaar oud. Van nature komen de meeste voor in de tropen en subtropen. Ze hebben een typische zuidelijke uitstraling in een prachtig groen palet die binnen voor veel rust zorgen. Het zijn bovendien grote persoonlijkheden: één exclusieve palm brengt al een heleboel sfeer van onder de evenaar in huis. 

Exclusieve palmen trivia 

• Cycas is een van de oudste palmsoorten ter wereld.  
• De palmtak is een symbool van Nike, godin van de overwinning.
• In de zomer kunnen exclusieve palmen ook schitteren op je terras of balkon.  
• In de snavel van een duif betekent een palmtak vrede: de vlag van de Verenigde Naties bevat twee palmtakken. 
• Rhapis is een extra bijzondere palm omdat deze palm meer bossige stengels dan een stam biedt. 
• Palmen spelen al eeuwen een belangrijke rol in verschillende culturen. In de bijbel worden ze meer dan dertig keer genoemd, in de koran zeker 22 keer. 

Woonplant van de maand

Exclusieve palmen zijn de Woonplanten van februari 2017. De 'Woonplant van de maand’ is een initiatief van het Bloemenbureau. 

Bolgewassen roepen voorjaarsgevoelens op. Het zijn bloemen uit bolletjes vol met energie en kleur. In februari is het vaak nog te koud om de bollen, die in het najaar in de tuin geplant zijn, vanuit de grond omhoog te zien groeien en bloeien. Maar daar is een oplossing voor: Voorjaarsbollen op pot. Hiermee vervroeg je het voorjaar in de tuin en in de huiskamer. Wanneer het eerste beetje warmte zich aandient kun je de bloemen uit het potje zien schieten tot vrolijke, geurende voorjaarsbloemen. 

Voorjaarsbollen op pot kunnen in de volle grond geplant worden of in bakken voor op balkon of het terras. Ze zijn zelfs allemaal ook als snijbloem verkrijgbaar. Binnen het assortiment Voorjaarsbollen op pot komen we bekende producten tegen, in vele kleuren en maten. Voorjaarsbollen op pot als hyacinten (Hyacinthus), narcissen (Narcissus) en blauwe druifjes (Muscari) zijn de echte toppers in het assortiment. Hoe grotere bolmaat de kweker in de potjes heeft gestopt, hoe zwaardere kwaliteit eruit komt met meer en grotere bloemen op een steel.

Vervroegd voorjaar in de tuin

Met hyacinten, narcissen en blauwe druifjes is iets bijzonders aan de hand. Ze hebben namelijk een koudeperiode nodig om in bloei te komen. Dus als je eerder dan in de normale bloeimaanden (van maart tot mei) van ze wilt genieten, moet de kweker twee keer een list verzinnen. Eerst moeten de (droge) bollen een aantal weken geconfronteerd worden met lage temperaturen van 5-10 graden Celsius. Daarna worden ze door de kwekers in potjes geplant en worden ze in kassen bij aanzienlijk hogere temperaturen in bloei “getrokken”, alsof ze het voorjaar voelen. De planten bloeien dan precies in februari en worden als het ware gefopt omdat we denken dat het al voorjaar is.

De hyacint is een heerlijk geurende plant in roze, wit, blauw, purper, zalm of zachtgeel. De losse bloemen aan de steel worden “nagels” genoemd. De narcis komt ook in een groot aantal variëteiten voor. Van heerlijk geurende trosnarcissen tot bloemen met hele kleine of juiste mega grote trompetten of gevuldbloemigen. De belangrijkste kleuren zijn geel en wit. We komen ook veel tweekleurigen tegen waarbij zalm en oranje in de bloem te zien is. Het blauwe druifje is een klein druifvormig bloemetje in meestal blauwe kleuren. Er zijn echter ook witte “blauwe” druifjes of purperen en we kennen ook druifjes die gekuifd zijn. Blauw druifje is een van de meest prachtige Voorjaarsbollen op pot en heeft een lichte muskusgeur, wat verwijst naar de Latijnse naam Muscari. 

Verzorging

Voorjaarsbollen op pot als hyacint, narcis en blauw druifje hebben allemaal dezelfde verzorging nodig waarmee ze lang plezier geven. In de tuin stellen de planten weinig eisen, ze kunnen zowel in de schaduw als in de zon staan. Zelfs bij temperaturen rond het vriespunt doen de bol-op-pot producten het bijzonder goed en beleef je er extra lang plezier aan. De plant verlangt binnenshuis een zo koel mogelijke plek, des te langer zal die daar bloeien. Zorg dat de potkluit nooit uitdroogt, geef dus regelmatig water maar maak de bollen niet te nat, want dan kunnen ze gaan rotten. Voeding is eigenlijk niet nodig, doordat de meeste voeding al in de bol aanwezig is.

Bewaartips

Nadat de bloemen op de bollen zijn uitgebloeid kunnen ze overgehouden worden om ze een volgend groeiseizoen weer in de tuin te planten. Dat is overigens bij narcissen en blauwe druifjes gemakkelijker dan bij hyacinten omdat die wat ziektegevoeliger zijn. Laat het loof van de narcissen en blauwe druifjes op het potje volledig afsterven. Haal de bollen daarna uit de het potje en bewaar deze dan tot oktober op een droge, donkere plek, bijvoorbeeld in de schuur of kelder. Omdat het voorjaarsbloeiende bollen zijn moeten de bollen dus in het najaar geplant worden. Ze krijgen dan in de winter een periode van koude en zullen in het voorjaar vanaf maart weer in bloei komen. 

De donkerste maanden zijn achter de rug. Nog even volhouden en de lente kondigt zich alweer aan. Op een vorstvrije, Elfstedentochtloze dag kunnen we in de tuin het een en ander snoeien en planten. Binnen kunnen we langzaamaan beginnen met het voorzaaien van groenten en kruiden.

• Laat bladresten en afgestorven plantendelen liggen zolang het nog kan gaan vriezen. Ze vormen een natuurlijk isolatielaagje én bieden beschutting en voedsel aan insecten en vogels. Verwijder ze wel van het gazon, om mosvorming te voorkomen, maar loop niet op het gras als het vriest.
• Vul bakken en manden met bloeiende voorjaarsbollen, zoals sneeuwklokjes, narcissen, hyacinten, krokusjes, dwergirisjes en blauwe druifjes. Plant ze in de tuin als ze uitgebloeid zijn. Uitgebloeide sneeuwklokjes die al langer in je tuin staan kun je na de bloei uitspitten, splitsen en weer uitplanten.
• Plant, mits het niet vriest en de grond niet bevroren is, (bessen)struiken, hagen en bomen. Kijk ook eens naar winterbloeiende struiken als sneeuwbal (Viburnum), mahoniestruik (Mahonia) en toverhazelaar (Hamamelis).
• Zaai groenten als spinazie, wortel, tuinboon, doperwt, peultjes en broccoli voor in een koude bak of kas. Binnenshuis kun je artisjok, peterselie, pepers, kervel en selderij voorzaaien.
• Snoei, als het niet vriest, kale struiken, appel- en perenbomen, leibomen als leilinden en dakplataan, en de blauweregen (Wisteria). Ook wilgen kunnen nu nog geknot worden.
• Verwijder onkruid als paardenbloemen en zwenkgrasjes; die zijn nu nog makkelijk te zien en te herkennen.
• Voer de vogels bij met (ongezouten) pinda’s, zaden, pitten en speciale, zoutloze vogelpindakaas. Ze helpen je dan ook met het verschalken van slakken, die vanaf medio februari en bij vorstvrije perioden alweer op de loer liggen. Zet ook een plastic waterschaaltje met lauwwarm drinkwater voor de vogels neer.
• Maak oude nestkasten en vogelhuisjes schoon met heet water en een harde borstel.
• Vergeet niet de in de schuur of garage overwinterende kuipplanten af en toe te luchten en controleer of ze wat water nodig hebben. Je kunt ook langzaamaan beginnen met het verpotten van kuipplanten.
• Haal tegen de vorst beschermende rietmatten, jute zakken en noppenfolie weg zodra er geen kans meer is op strenge of aanhoudende vorst.
• Maak alvast potten, (zaai)bakken en tuingereedschap goed schoon en ruim de schuur of garage op.

Dinsdag 14 februari hangt de liefde in de lucht. Valentijnsdag is dé gelegenheid om je (geheime) geliefde of een andere dierbare te verrassen met een kaartje en een prachtige bos bloemen. Rode rozen zijn natuurlijk altijd een schot in de roos, maar in ons tuincentrum in %locations% vind je meer betaalbare en originele opties voor een geslaagd Valentijnscadeau.

Bakken vol liefde

Op en rond Valentijnsdag zijn snijbloemen behoorlijk aan de prijs. Maar er zijn wel heel veel leuke en voordelig geprijsde potten, bakken en manden vol bloeiende voorjaarsbolletjes te koop. Overlaad je geliefde daarom eens met een grote hoeveelheid narcissen, hyacinten of blauwe druifjes. Daar heb je lang plezier van en als ze uitgebloeid zijn kun je de bolletjes in de tuin planten.

Struik-, klim- of stamroos

Rozen zijn de meest romantische bloemen die er zijn. Een bos rozen kost op 14 februari al snel eenzelfde bedrag als een vaste roos die je in de tuin kunt planten en waar je dus nog vele jaren van kunt genieten. Kijk eens op de afdeling struik-, klim- en stamrozen en kies er een met een mooie of toepasselijke naam of een die bloeit in haar lievelingskleur.

Veelzeggende planten

Vanaf medio februari kun je, als het weer meewerkt en het niet vriest, al het een en ander planten. Of laat je aankoop voorlopig in de pot op een beschutte plek in de tuin staan en wacht tot warmer weer aanbreekt om deze een mooi plekje in de tuin te geven. Kies een plant met een betekenisvolle naam, zoals:

• Brandende liefde (Lychnis), een vaste plant die van zon houdt, 80 tot 100 centimeter hoog wordt en rode of witte bloemen krijgt
• Mannentrouw (Plumbago), een kuipplant die vrij hoog wordt (zo’n 150 centimeter) en van april tot oktober bloeit met babyblauwe bloempjes. Zet deze vorstgevoelige plant voorlopig in een onverwarmde kamer, de schuur of garage en geef hem in april of mei een zonnige plek op het terras
• Passiebloem (Passiflora), een snel groeiende klimplant die wel tien meter hoog kan worden en tegen een muur of schutting geleid moet worden. Er zijn talloze soorten verkrijgbaar, met de meest mooie en exotische kleurstellingen
• Bruidssluier (Fallopia), ook een snel groeiende klimplant die in de zon of halfschaduw tegen een muur of schutting geleid moet worden. Hij bloeit rijkelijk, aan het eind van de zomer, met talloze fijne witte bloempjes

Vergeet niet er een (al dan niet anoniem) kaartje bij te doen en je geliefde smelt gegarandeerd!

Begin het nieuwe tuinseizoen goed met een bezoek aan TuinIdee in de Brabanthallen in ’s-Hertogenbosch! De inspirerende beurs bestaat 25 jaar, dus hoog tijd er eens naartoe te gaan als je er nog niet eerder geweest bent.

Informatie & inspiratie

Van donderdag 16 tot en met zondag 20 februari kun je je tijdens TuinIdee laten informeren, inspireren en verrassen. Zo’n beetje alle van televisie bekende groenpresentatoren geven presentaties in het Tuintheater, van boer Tom en Jurgen Smit tot Rob Verlinden en Romeo Sommers. Tuinbranche Nederland creëert er kleurrijke inspiratie- en trendtuinen, inclusief handige meeneem-ideeën. En dan zijn er nog meer dan twintig tuinen die door zorgvuldig geselecteerde hoveniers zijn aangelegd, van een tuin die het bourgondische Brabantse buitenleven viert tot een stoere loungetuin. Er is weer een culinair deel waar je allerlei lekkernijen, zoals eetbare bloemen, kunt proeven en waar veel aandacht is voor moestuinieren. Voor advies op maat en een gratis tuinschets kun je terecht in het Tuinatelier. Nieuw dit jaar zijn TuinIdee Outdoor, de Klimaatbestendige tuin en het Tuinencarnaval, een bonte, fleurige parade van tuinen en planten in de entreehal.

TuinIdee 2017, 16 t/m 20 februari, do, za en zo van 10.00 tot 18.00 uur, vr van 10.00 tot 21.00 uur, entree € 16,50, www.tuinidee.nl.

We tipten eerder vijf struiken die je tuin in de winter opfleuren met – vaak ook nog eens geurende – bloemen. Er zijn echter ook klimplanten die juist in de meest sombere periode van het jaar bloeien. Die wilden we je niet onthouden!
 

Winterkamperfoelie

Goed, de winterkamperfoelie (Lonicera fragrantissima) is officieel geen klimplant, maar een struik, maar hij wordt wel zo’n 1,5 tot 2 meter hoog. Hij is goed winterhard en bloeit met ivoorwitte bloempjes van december tot maart. Hij gedijt in zon en halfschaduw. De sterk geurende bloempjes bieden bovendien nectar aan bijen en andere nuttige insecten. De rode bessen die de winterkamperfoelie in juni-juli krijgt zijn weer een lekkernij voor vogels.
In zachte winters behoudt de langzaam groeiende struik zelfs zijn blad. Plant hem op een plek waar je vaak langskomt, bij de voor-, achter- of garagedeur bijvoorbeeld, dan word je elke keer weer verrast door die heerlijke geur.

Winterbloeiende en/of wintergroene clematis

De meeste clematissoorten verliezen hun blad in de winter en bloeien in het voorjaar of de zomer, maar er zijn er ook een paar die groen blijven en zelfs bloeien in de winter. De naam zegt het al: Clematis ‘Winter Beauty’ is echt een plaatje, met witte kelkjes van december tot februari, die mooi afsteken tegen het groene blad. Clematis armandii ‘Apple Blossom’ is een wintergroene clematis, die in maart en april bloeit met kleine roze-witte bloemen. Ook andere armandii-soorten hebben mooi glanzend groen blad in de winter en bloeien vroeg in het jaar, zo maart-april, maar dan wit, zoals Clematis armandii ‘Little White Charm’ en Clematis armandii ‘Snowdrift’. Meer wintergroene clematissen: ‘Little White Charm’, ‘Pixie’, Clematis cartmanii ‘Joe’ en ‘Avalanche’.

Clematissen houden van een beschutte, zonnige plek, maar koele voeten. Plant ze diep (minstens 5 centimeter dieper dan ze in de pot staan), zorg voor goed bemeste grond en laat ze niet uitdrogen.

Kom nu in ons tuincentrum in %locations% kijken naar wintergroen en winterbloeiers. Later in het seizoen, als alles weer groeit en bloeit, vergeet je deze vast aan te schaffen en nu kun je ze in volle glorie bewonderen.